Zespół suchego oka – jak zwalczać i zapobiegać dolegliwościom?


Zespół suchego oka to schorzenie, którego efektem jest nieprawidłowe nawilżenie oczu przez film łzowy. Dolegliwość może być spowodowana zbyt małym wydzielaniem łez lub zaburzeniami w składzie filmu łzowego. Dowiedz się, jak zapobiegać i zwalczać dolegliwość.


Z tego tekstu dowiesz się:

• Czym jest zespół suchego oka i jakie są jego przyczyny?

• Jakie są objawy zespołu suchego oka?

• Jak wygląda diagnoza zespołu suchego oka?

• Jak zwalczać i zapobiegać dolegliwościom?


Czym jest zespół suchego oka i jakie są jego przyczyny?


Zespół suchego oka (ZSO) to grupa schorzeń, które polegają na nieprawidłowym nawilżeniu powierzchni oka przez film łzowy. W efekcie wysychają spojówki i rogówki oczu, co wiąże się z nieprzyjemnymi objawami oraz podatnością na infekcje (to łzy w naturalny sposób chronią oko przed wirusami, bakteriami i innymi zanieczyszczeniami).
Zespół suchego oka może spowodować nieprawidłowy skład łez (nie utrzymują się wtedy one na powierzchni gałki ocznej) lub ich niewystarczającą produkcja.

Ryzyko wystąpienia przypadłości rośnie:

• w wieku powyżej 40 lat – z czasem ludzkie oczy wydzielają coraz mniej łez,
• przy zmianach hormonalnych po menopauzie,
• gdy przebywamy w miejscach z zanieczyszczonym powietrzem (pył, smog),
• gdy przebywamy w klimatyzowanych pomieszczeniach,
• gdy palimy papierosy,
• gdy przez wiele godzin pracujemy przy komputerze,
• przy cukrzycy, chorobach tarczycy, reumatoidalnym zapaleniu stawów, trądziku różowatym oraz nowotworach złośliwych,,
• gdy na oku posiadamy blizny spojówkowe (np. po oparzeniach).


Jakie są objawy zespołu suchego oka?


Zespołowi suchego oka najczęściej towarzyszy podrażnienie i pieczenie oczu oraz uczucie „piasku pod powiekami”. U niektórych osób pogarsza się widzenie, może pojawić się także światłowstręt oraz uczucie zmęczenia powiek. Objawy nasilają się w nocy, ponieważ w czasie snu oczy produkują mniej łez. Z tego powodu rano możemy mieć problem z otworzeniem powiek. Symptomy ZSO najczęściej nasilają się zimą, ponieważ wtedy więcej przebywamy w ogrzewanych pomieszczeniach i wystawiamy oczy na działanie mrozu.

Gdy rozpoznamy u siebie symptomy mogące świadczyć o zespole suchego oka, powinniśmy udać się do okulisty. Lekarz wykona badania diagnostyczne, które mają na celu wykluczenie innych chorób oczu mogących powodować podobne objawy. Doraźnie (np. w oczekiwaniu na wizytę) można stosować krople nawilżające do oczu, które nie zawierają konserwantów.

Jak wygląda diagnoza zespołu suchego oka?


W gabinetach okulistycznych wykonywane są badania, które mają na celu zdiagnozowanie zespołu suchego oka oraz ustalenie jego podłoża. Podstawowym badaniem często jest czas przerwania filmu łzowego. Badanie polega na ocenie szybkości wysychania oczu (pod wpływem przerwania warstwy filmu łzowego). Lekarz zakrapla do oczu pacjenta barwnik fluoresceiny, a następnie obserwuje oko w lampie szczelinowej (w niektórych poradniach okulistycznych dostępne są specjalne aparaty komputerowe do tego badania).

Kolejnym badaniem, pozwalającym na diagnozę ZSO, jest test Schirmera. Lekarz wkłada do worka spojówkowego zagięty paseczek bibuły, a następnie ocenia stopień jego zwilżenia. Badanie to nie jest jednak tak precyzyjne jak czas przerwania filmu łzowego, ponieważ pozwala ocenić jedynie warstwę wodną łez. U osób chorych na zespół suchego oka pojawiają się również fałdy spojówki równoległe do krawędzi powieki oraz węższy i poprzerywany menisk łzowy, dlatego okulista często wykonuje również badania pod tym kątem.

Jak zwalczać i zapobiegać dolegliwościom?


Zwalczanie zespołu suchego oka polega przede wszystkim na unikaniu sytuacji, które nasilają jego objawy.

Zalecane jest unikanie:

• palenia tytoniu,
• przebywania w klimatyzowanych pomieszczeniach,
• przebywania w suchych pomieszczeniach (przy centralnym ogrzewaniu warto zadbać o nawilżacze powietrza),
• wiatru i ostrego słońca (należy zakładać okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV i szerokimi oprawami otaczającymi twarz).

Podczas pracy należy pamiętać, aby monitor komputera znajdował się około 10-20 stopni poniżej poziomu oczu. Warto również robić regularne przerwy i wykonywać ćwiczenia na mięśnie oczu rozluźniające akomodację.

Czasami niemożliwe jest całkowite wyleczenie ZSO, ale stosuje się preparaty, które skutecznie zastępują naturalne łzy (tzw. sztuczne łzy). Nie przywracają one prawidłowej produkcji łez, ale skutecznie nawilżają oko, zapobiegają jego pieczeniu i podrażnieniu. Warto pamiętać, że duża część tego typu preparatów chroni gałkę oczną do około 20 minut, dlatego niezbędna jest ich częsta aplikacja (najnowsze sztuczne łzy mają przedłużony czas działania – stosowną informację zawsze znajdziemy na ulotce preparatu). Sztuczne łzy należy zaaplikować jeszcze przed tym, gdy istnieje możliwość pojawienia się sytuacji nasilających objawy zespołu suchego oka (np. przed wejściem do klimatyzowanego biura). Przed snem dobrze sprawdzą się preparaty żelowe, które na dłużej nawilżą gałkę oczną – pogarszają one ostrość wzroku, dlatego nie są zalecane do stosowania na dzień.

U pacjentów z zaawansowaną postacią ZSO czasami stosuje się zatyczki do punktów łzowych lub zabiegi laserowe, które zamykają punkty na stałe. W ten sposób hamuje się szybki odpływ łez. Obecnie nie istnieją metody medyczne, które byłyby w stanie całkowicie wyleczyć zespół suchego oka, dlatego schorzenie to utrzymuje się do końca życia. Objawy mogą cofnąć się samoistnie w przypadku zespołu wtórnego, do którego dochodzi wskutek stosowania leków (wtedy symptomy ustępują, gdy zakończymy kurację danym lekiem).

Marki soczewek kontaktowych
w naszym sklepie

Marki soczewek kontaktowych
To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą