Jak palenie papierosów wpływa na zdrowie oczu?
Nikogo nie trzeba przekonywać, że palenie papierosów jest szkodliwe dla płuc, serca i układu krążenia oraz zwiększa ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe. Badania wykazują jednak, że dym papierosowy niekorzystnie wpływa również na stan wzroku i może prowadzić do rozwoju chorób oczu.
Z naszego tekstu dowiesz się:
• Czy palenie papierosów zwiększa ryzyko zachorowania na zwyrodnienie plamki związane z wiekiem?
• Czy palenie papierosów zwiększa ryzyko zaćmy?
• Jakie inne zagrożenia niesie ze sobą palenie papierosów?
Palenie papierosów a zwyrodnienie plamki związane z wiekiem
Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD) dotyka tzw. plamki, czyli centralnej części na siatkówce oka. Plamka jest odpowiedzialna za ostrość widzenia i jest niezbędna np. wtedy, gdy czytamy. AMD może mieć postać suchą (wtedy w nieco mniejszym stopniu upośledza prawidłowe widzenie) lub wysiękową (występuje rzadziej, ale szybciej postępuje i zaburza widzenie). Przyczyny zwyrodnienia plamki związane z wiekiem nie są do końca znane. Jedynym udowodnionym czynnikiem mającym wpływ na wystąpienie tej choroby jest palenie papierosów. Badania pokazały, że u palaczy AMD występuje aż 6 razy częściej niż u osób, które nie palą.
Zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem jest chorobą nieuleczalną, ponieważ we współczesnej medycynie nie jest znana podstawowa przyczyna wywołująca chorobę. Stosowane metody leczenia pozwalają jednak spowolnić rozwój zwyrodnienia i poprawić jakość widzenia.
Profilaktyka obejmuje zdrowy tryb życia (odpowiednia dieta bogata w witaminę C, luteinę, zeaksantynę, kwasy omega-3), ruch oraz rzucenie palenia. Z papierosów warto zrezygnować nawet w podeszłym wieku, ponieważ udowodniono, że zmniejszy to ryzyko zachorowania na AMD.
Czy palenie papierosów zwiększa ryzyko zaćmy?
Zaćma (katarakta) to poważna choroba oczu. Zmętnienie soczewki powoduje zaburzenia przemiany materii w jej obrębie, co prowadzi do utraty przejrzystości widzenia. Obraz staje się zamglony (szczególnie po zmroku), a rozwój schorzenia może doprowadzić nawet do całkowitej ślepoty. Najczęściej występuje tzw. zaćma starcza, która pojawia się u osób, które ukończyły 50. rok życia. Diagnozuje się także zaćmę wrodzoną, którą można leczyć wyłącznie operacyjnie. Zaćmę starczą leczy się za pomocą farmaceutyków (kropli aplikowanych do oczu), a gdy to nie pomaga, pacjent kierowany jest na zabieg operacyjny.
Badania wykazały, że ryzyko zachorowania na zaćmę może wzrosnąć nawet dwukrotnie u osób, które wypalają 20 lub więcej papierosów dziennie. Nie da się całkowicie wyeliminować ryzyka zaćmy, ale warto zrezygnować z palenia oraz unikać szkodliwego promieniowania UV, aby zmniejszyć prawdopodobieństwo zachorowania.
Jakie inne zagrożenia niesie ze sobą palenie papierosów?
Palacze szczególnie narażeni są na zapalenie błony naczyniowej oka. Jest to schorzenie o wiele rzadziej występujące niż zaćma czy ADM, ale nieleczone może doprowadzić nawet do utraty wzroku.
Nikotyna obkurcza naczynka krwionośne, co powoduje zaburzenia w swobodnym przepływie krwi. W ten sposób także tkanki oka są niedostatecznie odżywione, co je osłabia i zwiększa ryzyko chorób. Dym papierosowy powoduje zwiększenie ilości wolnych rodników w komórkach, które przyspieszają starzenie się organizmu. U palaczy mogą więc szybciej wystąpić schorzenia ze strony oczu charakterystyczne dla osób w starszym wieku.
Palenie lub przebywanie w zadymionych pomieszczeniach zwiększa ryzyko wystąpienia objawów zespołu suchego oka. Ból, pieczenie i zaczerwienienie oczu, nieprawidłowe nawilżenie gałek i uczucie „piasku pod powiekami” szczególnie dotkliwe są dla osób, które noszą soczewki kontaktowe. Przesuszenie oczu może prowadzić do alergicznego zapalenia spojówek (częściej występuje ono u dzieci, ale u osób dorosłych problem również może się pojawić).
