Jak widzą niemowlęta?
Dziecko przychodzące na świat nie ma jeszcze w pełni ukształtowanego wzroku. W czasie życia płodowego na maluszka nie działają niemal żadne bodźce wzrokowe, dlatego noworodek i niemowlak widzi inaczej niż osoba dorosła. Tuż po porodzie oczy maleństwa są nadwrażliwe, dziecko mruży powieki i odwraca główkę od źródeł światła. Wyjaśniamy, jak widzą niemowlęta i jak prawidłowo stymulować wzrok dziecka.
Z tego artykułu dowiesz się:
• Co widzą noworodki?
• Co widzą niemowlęta w wieku 2-3 miesięcy?
• Kiedy dziecko zaczyna rozróżniać kolory?
• Jak prawidłowo stymulować wzrok dziecka?
Co widzą noworodki?
Tuż po porodzie wzrok to jeden z najsłabiej rozwiniętych zmysłów. Noworodek w miarę wyraźnie widzi przedmioty znajdujące się zaledwie 20-30 cm od jego twarzy. Przedmioty, które znajdują się dalej, dziecko widzi rozmazane. Obraz widziany oczami maleństwa przypomina świat oglądany przez średnio przezroczystą szybę. Maleństwo lepiej widzi przedmioty znajdujące się po bokach (na obrzeżach pola widzenia), a słabiej te na wprost jego oczu. Bardzo słaba jest ostrość widzenia. Dziecko nie umie dokładnie ocenić, które przedmioty znajdują się bliżej, a które dalej.
Co widzą niemowlęta w wieku 2-3 miesięcy?
Niemowlę w wieku około 2-3 miesiące powoli dostrzega rysy twarzy osób znajdujących się w jego otoczeniu (pochylających się nad dzieckiem). Pojawia się także zdolność obu oczu do równoczesnego widzenia tego samego obrazu (tzw. widzenie stereoskopowe). Z czasem wzrok zaczyna wyostrzać się, ale do końca może rozwijać się do około 6. roku życia (dopiero wtedy dziecko rozpozna optotypy, które okulista wykorzystuje do oceny ostrości widzenia).
Kiedy dziecko zaczyna rozróżniać kolory?
Noworodek widzi jedynie duży kontrast czerni i bieli. W pierwszym miesiącu życia rozwija się umiejętność skupiania uwagi na intensywnym kolorze czerwonym widzianym z bliska (np. gdy rodzic przesunie przed oczkami dziecka jaskrawoczerwoną zabawkę). W drugim miesiącu życia niemowlę zaczyna rozróżniać czerwień i zieleń, w trzecim żółty, a w czwartym niebieski. Barwy muszą jednak być intensywne i znajdować się na dużych przedmiotach – dziecko nie rozpozna np. kropek czy odcieni pastelowych.
Jak prawidłowo stymulować wzrok dziecka?
Wzrok niemowlaka dopiero kształtuje się, dlatego specjaliści zalecają jego stymulację. W 4-6 tygodniu życia można wprowadzić do zabawy czarno-białe karty z rysunkami i kontrastowe książeczki oraz zabawki. Najlepiej, aby miały one kolor jaskrawoczerwony, żółty, zielony lub niebieski. Elementy w książeczkach powinny być duże i zestawione na zasadzie kontrastów. Ilustracje najlepiej umieszczać z boku, a nie na wprost oczu dziecka, zbliżać je i oddalać od twarzy. Maluszek w ten sposób zacznie rozróżniać krawędzie przedmiotów, co pomoże mu nauczyć się chwytać zabawki. Nad łóżeczkiem można powiesić karuzelę z pozytywką (najlepiej, gdyby niektóre elementy były czarno-białe).
Gdy dziecko skończy 3 miesiące, powoli zaczyna reagować na uśmiech, odwraca główkę za ulubioną zabawką czy mamą. Dziecko powoli zauważa poszczególne elementy twarzy (nos, usta, oczy), lepiej skupia się na obrazkach z zagęszczonymi elementami. W tym wieku najlepiej wybierać zabawki i ilustracje w kolorze żółtym i czerwonym.
W czwartym miesiącu życia warto w plan dnia maluszka wkomponować zabawę z książeczkami o grubych stronach. Gdy maluch kończy 5 miesięcy, umie już koncentrować wzrok na jednym przedmiocie czy ustach rodzica. W wieku około 9 miesięcy maluszek pokazuje palcem obrazki, które go zainteresują w książeczce, poszukuje ulubionych zabawek.
