Jak dbać o oczy w czasie ciąży?
Ciąża powoduje wiele zmian w organizmie przyszłej mamy. Jednym z nich jest pogorszenie wzroku. Najbardziej narażone są kobiety, które mają zdiagnozowaną krótkowzroczność, ale drobne zmiany mogą zajść także u pań cieszących się wcześniej bardzo dobrym wzrokiem. Najczęściej sytuacja jest przejściowa i mija po porodzie, ale warto zadbać o oczy, aby podczas ciąży ucierpiały one możliwie jak najmniej.
Z tego artykułu dowiesz się:
• Jakie zmiany wzroku pojawiają się w ciąży?
• Jak dbać o oczy w ciąży?
• Kiedy udać się do okulisty?
Jakie zmiany wzroku pojawiają się w ciąży?
U kobiet w ciąży pojawia się wiele zmian hormonalnych, które obejmują cały organizm. Jedną z nich mogą stać się obrzęki w gałkach ocznych. Ich efektem jest pogorszenie widzenia. U pań, które mają zdiagnozowane wady wzroku, w ciąży mogą się one powiększyć. W niektórych przypadkach dochodzi do zmiany krzywizny rogówki nawet o jedną dioptrię, dlatego wcześniej noszone soczewki lub okulary mogą przestać pasować. Jeszcze kilkanaście lat temu uważano, że krótkowzroczność może być przeciwwskazaniem do ciąży i naturalnego porodu. Obecnie obawa ta dotyczy jedynie bardzo poważnych wad powyżej -20 D.
Zmiana kształtu oka może powodować problemy z założeniem szkieł kontaktowych. W ostatnich trzech miesiącach ciąży rogówka oka ulega nieznacznemu pogrubieniu i staje się mniej wrażliwa na bodźce. Zakładanie soczewek może wtedy spowodować podrażnienia, dlatego wielu okulistów zaleca na ten czas noszenie okularów. Statystyki mówią, że nawet u co czwartej przyszłej mamy może dojść do nietolerancji soczewek. Oko jest wtedy słabiej nawilżone, co utrudnia zakładanie szkieł.
Wiele kobiet w ciąży, które wcześniej nie miały problemów ze wzrokiem, zauważa pogorszenie ostrości obrazu. Wieczorami (zwłaszcza po męczącym dniu) obraz może stać się rozmazany i niewyraźny, ale nie należy panikować, ponieważ objawy te najczęściej mijają po porodzie, kiedy oczy powracają do pierwotnej kondycji.
Jak dbać o oczy w ciąży?
Prawie 80% kobiet w ciąży ma problem z zahamowaną produkcją łez. Hormony zmieniają także ich skład, co może doprowadzić do suchego oka i uczucia „piasku pod powiekami”. Oko staje się wtedy podatne na podrażnienia i infekcje, powieki mogą puchnąć i obrzmiewać. U niektórych przyszłych mam pojawia się nadwrażliwość na światło. Dolegliwości te nasilają się przede wszystkim u pań długo przebywających w klimatyzowanym biurze, zadymionych lub zakurzonych pomieszczeniach czy pracujących długie godziny przed komputerem. Warto sytuacje takie ograniczyć do minimum, a podczas pracy przy komputerze robić regularne przerwy (najlepiej gdyby przyszła mama spędzała przed monitorem nie więcej niż 4 godz. dziennie) i stosować krople do oczu (delikatne sztuczne łzy), które zastąpią naturalny film łzowy i przyniosą ulgę.
Szkodliwy dla oczu może być nadmierny wysiłek fizyczny. Podnoszenie ciężarów może doprowadzić do odklejenia się siatkówki. Szczególną ostrożność warto zachować, gdy przed oczami pojawiają się błyski lub nie widzimy fragmentów obrazu. W takiej sytuacji należy niezwłocznie udać się do okulisty.
W ciąży warto zadbać o dietę bogatą w witaminy wspomagające zdrowie oczu. Należy sięgać po produkty bogate w witaminę A oraz beta-karoten. Składniki te znajdziemy m.in. w marchewce, dyni, morelach, pomidorach czy rybach. Odpowiedni przebieg ciąży wspomoże także luteina w tabletkach (w pierwszej fazie cyklu jej stężenie w organizmie błyskawicznie spada).
Kiedy udać się do okulisty?
Najlepiej, gdy jeszcze przed zajściem w ciążę, wykonamy badanie dna oka, które pozwoli skontrolować stan siatkówki. Wskazanie to dotyczy przede wszystkim przyszłych mam cierpiących na krótkowzroczność. U osób ze znaczną krótkowzrocznością często siatkówka jest bowiem cieńsza i słabiej ukrwiona, co podnosi jej podatność na uszkodzenia. Wysiłek w czasie naturalnego porodu często prowadzi do wzrostu ciśnienia w gałce ocznej, co może doprowadzić do odwarstwienia się siatkówki. Okulista oceni takie ryzyko i może skierować pacjentkę na zabieg fotokoagulacji laserowej, który zabezpieczy siatkówkę przed odklejeniem w czasie naturalnego porodu. Warto wiedzieć, że odwarstwienie siatkówki i zaawansowane retinopatie są uznane przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne za wskazanie do cięcia cesarskiego.
Opieka okulisty wskazana jest także dla kobiet w ciąży, które:
• stosują leki na jaskrę,
• chorują na cukrzycę,
• zaczynają widzieć przed oczami mroczki, jasne plamki, mgłę lub podwójny obraz (objawy te mogą sugerować zatrucie ciążowe lub podwyższone ciśnienie w oku, które może doprowadzić m.in. do odklejenia siatkówki).
