Czy soczewki kontaktowe trzeba zdejmować na noc?
O soczewkach kontaktowych krąży wiele prawd i mitów, dlatego często ich noszenie budzi niepokój u potencjalnych użytkowników. Podczas doboru szkieł, specjalista (optometrysta lub okulista o odpowiedniej specjalizacji) dokładnie objaśni, jak prawidłowo je nosić i pielęgnować oraz jakich sytuacji unikać. Duże wątpliwości budzi, czy koniecznie trzeba zdejmować soczewki na noc. Objaśniamy, kiedy drzemka lub dłuższy sen w soczewkach jest możliwy, a kiedy wiąże się z zagrożeniem dla wzroku.
W tym poradniku przeczytasz:
• Co może się stać, gdy zaśniesz w soczewkach wielokrotnego użytku?
• Czy można zasnąć w soczewkach jednodniowych?
• Co zrobić, gdy zaśniesz w soczewkach?
• Czy soczewki całodobowe są w pełni bezpieczne?
• Czym są tzw. ortosoczewki (soczewki na noc)?
Co się stanie, gdy zaśniesz w soczewkach?
Soczewki kontaktowe wielokrotnego użytku wymagają przestrzegania odpowiednich zasad noszenia i pielęgnacji. Należy je zdejmować na noc, czyścić i odkażać, umieszczając na kilka godzin w pojemniku (wypełnionym specjalnym płynem). Zaśnięcie w szkłach kontaktowych sprawia, że zaniedbujemy ten zabieg, a jednocześnie nie pozwalamy naszym oczom odpocząć. Na soczewkach mogą wtedy rozwinąć się groźne drobnoustroje, które nie zostaną usunięte w czasie zalecanej dezynfekcji.
Najczęstszą konsekwencją zaśnięcia w soczewkach jest zaczerwienienie i wysuszenie oczu, ich opuchnięcie, niedotlenienie oka oraz problem ze ściągnięciem soczewek (w tym przypadku pomocne mogą okazać się krople do oczu). Nasz wzrok jest coraz bardziej zmęczony, a przesuszone oczy powodują dyskomfort podczas ponownego zakładania szkieł. Oczy bardzo często zaczynają wtedy łzawić lub piec, czasami stają się bardziej wrażliwe na światło. Wysychająca soczewka czasami prowadzi do zarysowania tkanek oka – konsekwencją bywa przedostanie się do niego bakterii i rozwój zakażenia.
Badania wykazały również, że u osób, które zapominają o zdjęciu szkieł kontaktowych na noc, ryzyko pojawienia się zapalenia rogówki wzrasta nawet dziesięciokrotnie. Zapalenie rogówki jest bardzo niebezpieczne, ponieważ w skrajnych przypadkach może nawet trwale uszkodzić wzrok.
Czy można zasnąć w soczewkach jednodniowych?
Wiele osób zastanawia się, czy zaśnięcie w soczewkach jednodniowych, jest mniej niebezpieczne niż w szkłach wielokrotnego użytku. Soczewki jednodniowe wymienia się codziennie, dlatego niektórym wydają się bardziej higieniczne. Warto wiedzieć, że jest to popularny mit – spanie w soczewkach jednorazowych jest takim samym grzechem, jak dwutygodniowych czy miesięcznych. Tego typu soczewki wprawdzie są bardziej higieniczne (gromadzi się na nich mniej osadu), ale nie zaprojektowano ich z myślą o śnie. Szkła nie zapewniają więc odpowiedniej przepuszczalności tlenu, dlatego sen w nich może doprowadzić do niedotlenienia oka, jego przesuszenia i zaczerwienia.
Co zrobić, gdy zaśniemy w soczewkach?
Może się zdarzyć, że podczas oglądania interesującego filmu czy czytania przed snem niespodziewanie zaśniemy i zapomnimy wyciągnąć oraz odkazić soczewki. Co zrobić w takiej sytuacji? Drzemka w soczewkach niesie za sobą ryzyko przesuszenia oczu lub nawet ich zakażenia, dlatego należy zareagować możliwie jak najszybciej. Gdy tylko się obudzimy, powinniśmy wyjąć szkła, przemyć je płynem i włożyć do pojemnika. Jeśli ściągnięciu soczewek towarzyszy ból, mamy wrażenie, że soczewka się "przykleiła" do oka, należy zastosować krople nawilżające. Zadziałają jednocześnie i na soczewkę, i na oko, a w rezultacie pozwolą łatwiej pozbyć się soczewki z naszego narządu wzroku. Zaleca się jednak, aby kropli używać profilaktycznie, po każdej takiej przypadkowej drzemce. Najlepiej będzie, jeśli zrobimy sobie przynajmniej 2-3 dni przerwy od soczewek, aby nasze oczy wypoczęły, dotleniły się i zregenerowały (zawsze warto posiadać zapasową parę okularów).
Gdy pojawią się objawy mogące świadczyć o infekcji (łzawienie, swędzenie, ból, pieczenie, wrażliwość na światło), należy udać się do okulisty, który oceni problem i w razie potrzeby przepisze odpowiednie leki.
Czy soczewki całodobowe są w pełni bezpieczne?
Na rynku dostępne są również soczewki całodobowe, które można nosić nawet do 30 dni. Jest to jednak rozwiązanie dla wąskiej grupy osób. Zaleca się stosowanie takich soczewek jako opatrunek po niektórych zabiegach okulistycznych, wtedy soczewka pełni funkcję ochronną, a zapisuje ją lekarz okulista. Można również używać ich w ekstremalnych sytuacjach, jak np. wyjazd w góry lub inne miejsca, gdzie nie ma odpowiednich warunków higienicznych ( np. pod namiot do lasu), aby bezpiecznie zmienić szkła. Wtedy mniejszym złem jest założenie soczewki całodobowej. Wszyscy pozostali pacjenci, którzy mają dostęp do bieżącej wody i środków czystości, powinni ściągać soczewki na noc, by oczy mogły odpocząć.
Czym są tzw. ortosoczewki (soczewki na noc)?
Ciekawostką na polskim rynku są tzw. ortosoczewki. Są one przeznaczone dla osób z astygmatyzmem (do 1,5 dioptrii) oraz krótkowidzów (do – 4,5 dioptrii). Są to soczewki lecznicze, które służą do zakładania na noc. Spłaszczają one rogówkę, co pozwala powoli zmniejszyć wadę wzroku i zapobiegają jej dalszemu pogłębianiu. W ten sposób w dzień nie trzeba już nosić tradycyjnych soczewek kontaktowych lub okularów.
Najczęściej na początku terapii zakłada się je na każdą noc, a z czasem 2-3 razy w tygodniu. Ortosoczewki stanowią alternatywę dla laserowej operacji oczu. Należy jednak wiedzieć, że po zaprzestaniu noszenia tego typu soczewek leczniczych, rogówka powraca do wcześniejszego kształtu, co wiąże się z powrotem wady. Ortosoczewki często zalecane są dzieciom, które mogłyby zgubić tradycyjne szkła kontaktowe np. na basenie czy lekcjach w-fu. Przed ich założeniem, okulista wykonuje specjalne badanie (tzw. topografię rogówki).
