Soczewki kontaktowe a ciąża
Na co dzień nosisz soczewki i zastanawiasz się, czy możesz je aplikować również podczas ciąży? Nie ma medycznych przeciwwskazań, które mówiłyby, aby kobiety w ciąży zamieniły szkła kontaktowe na okulary. Zmiany hormonalne w tym szczególnym okresie mogą jednak stać się przyczyną dyskomfortu i sprawić pewne problemy.
Z tego poradnika dowiesz się:
• Co jest powodem nietolerancji na soczewki kontaktowe u kobiet w ciąży?
• Co powoduje częstsze podrażnienie oczu w czasie ciąży?
• Dlaczego soczewki stają się za słabe?
• Jakie środki ostrożności zachować?
Nietolerancja na soczewki kontaktowe w ciąży
W czasie ciąży dochodzi do wielu zmian w ciele kobiety, które przygotowują organizm do rozwoju dziecka oraz porodu. Są to zmiany hormonalne, które nie pozostają bez wpływu na oczy. U kobiet w ciąży zaobserwowano spadek pobudliwości bólowej rogówki, zmniejszenie wydzielania łez oraz suchość spojówek. Symptomy te mogą niestety powodować dyskomfort podczas noszenia soczewek kontaktowych.
Szacuje się, że około 25% pań dotyka nietolerancja na soczewki kontaktowe. Objawia się ona odczuciem dyskomfortu (uczucie ciała obcego w oku, „piasku pod powiekami”), pieczeniem oczu, pojawieniem się podrażnień i zaczerwienień, łzawieniem.
Przyczyną nietolerancji lub spadku komfortu użytkowania szkieł kontaktowych w ciąży może być:
• zmiana krzywizny oka (wzrost nawet o 1 dioptrię w II połowie ciąży),
• niższa produkcja łez i zmiana właściwości filmu łzowego w III trymestrze ciąży,
• okresowy obrzęk powiek,
• zmiany w spojówce,
• zgrubienie rogówki (o około 1-16 mikronów).
Zatrzymywanie wody w organizmie prowadzi do zmian kształtu gałek ocznych. Wcześniej dopasowane soczewki kontaktowe mogą więc przestać pasować, co obniży komfort noszenia. Źle dopasowane soczewki mogą prowadzić nie tylko do przykrych objawów ze strony oczu, ale i bólów głowy.
Gdy poczujesz, że noszenie szkieł kontaktowych jest niewygodne, udaj się do specjalisty. Okulista lub optometrysta dokona pomiarów i może pomóc dobrać soczewki o parametrach, które będą w tej chwili bardziej odpowiednie (gdy ciąża nie jest jeszcze widoczna, należy poinformować o niej podczas wizyty). Czasami organizm kobiety w ciąży wykazuje silną nietolerancję na soczewki. Wtedy najlepiej zrezygnować z nich aż do porodu.
Co powoduje częstsze podrażnienie oczu w czasie ciąży?
Około 80% pań noszących soczewki kontaktowe boryka się podczas ciąży z podrażnieniami oczu. Są one efektem spadku produkcji łez. Łzy w naturalny sposób nawilżają oczy, usuwają z nich kurz i zanieczyszczenia. W ciąży produkowana jest prolaktyna. Jest to hormon, który przygotowuje do karmienia piersią, a jednocześnie prowadzi do przesuszenia oczu. W efekcie stają się one wrażliwe na dotyk, zaczerwienione i piekące. Często są także bardziej wrażliwe na światło. W wyniku spadku produkcji filmu łzowego, w III trymestrze ciąży pojawia się zespół suchego oka. Dolegliwość ta często mija dopiero, gdy kobieta przestanie karmić piersią (do tego momentu wytwarzana jest prolaktyna).
Przyszłe mamy mogą spróbować ograniczyć czas noszenia soczewek (np. w domu nosić okulary, a soczewki zakładać do pracy). Pomocne będą również specjalne krople do oczu (sztuczne łzy). Należy jednak sprawdzić, czy stosowanie wybranego preparatu jest bezpieczne w czasie ciąży (taką informację znajdziemy na ulotce, możemy również poprosić okulistę o polecenie najlepszego preparatu). Kobiety w ciąży, cierpiące na zespół suchego oka, powinny ograniczyć pracę przed monitorem komputera. Podczas długotrwałego wpatrywania się w obraz na ekranie, mniej mrugamy, co prowadzi do spadku nawilżenia gałek ocznych. Warto również ograniczyć przebywanie w klimatyzowanych miejscach, a zimą zadbać o nawilżenie pomieszczeń (zwłaszcza przy włączonym ogrzewaniu).
Dlaczego soczewki stają się za słabe?
Przyszłe mamy mogą mieć problem nie tylko z dyskomfortem podczas noszenia soczewek, ale także z ostrością widzenia. Do pogorszenia ostrości wzroku może dojść wskutek rozwoju zespołu suchego oka lub obrzęku rogówki (obraz staje się zamazany). Wymiana szkieł lub zakup mocniejszych okularów jest konieczny tylko wtedy, gdy zmiana widzenia jest naprawdę duża i uniemożliwia nam normalne funkcjonowanie (np. pracę czy prowadzenie samochodu).
Jakie środki ostrożności zachować?
Zmiany hormonalne często powodują dyskomfort podczas noszenia soczewek w ciąży. Najbezpieczniej jest wtedy skonsultować się z lekarzem okulistą, który doradzi, czy soczewki będą bezpieczne lub pomoże dobrać szkła dopasowane do pojawiających się zmian. O wadzie wzroku należy poinformować również lekarza ginekologa prowadzącego ciążę oraz personel w szpitalu, gdzie będziemy rodzić (soczewki są ciałem obcym, które musi zostać zdjęte w przypadku cesarskiego cięcia).
Przyszłe mamy nie mogą zapomnieć o regularnej i starannej pielęgnacji szkieł kontaktowych. Pozwolą one uniknąć ewentualnych infekcji oczu, które w ciąży byłyby szczególnie niebezpieczne (kobiety w ciąży nie mogą przyjmować wielu antybiotyków). Niektórzy okuliści radzą, aby na czas ciąży soczewki miesięczne czy dwutygodniowe zamienić na jednodniowe. Są one lepiej uwodnione, dlatego wolniej wysychają, a zarazem stanowią mniejszą pożywkę dla bakterii.
